Aniołowie biznesu – kim są i jak korzystać z ich wsparcia?


Lis 11 Porady


Rozpoczynając działalność na rynku, młode firmy poszukują różnych źródeł finansowania. Nie zawsze jest to łatwe. Warto jednak zwrócić uwagę na aniołów biznesu, którzy są gotowi zainwestować w przedsiębiorstwo we wczesnej fazie rozwoju.

Aniołowie biznesu (ang. business angels) pojawili się w Stanach Zjednoczonych, najpierw na Broadwayu, wspierając przedstawienia teatralne, potem w Dolinie Krzemowej, gdzie inwestorzy z nadwyżką kapitału szukali możliwości wsparcia przedsięwzięć, które zapewniłyby im wysoką stopę zwrotu. To właśnie dzięki aniołom biznesu mogły rozwinąć się tak znane firmy, jak Google, Apple, Amazon czy Skype. Obecnie w USA szacuje się liczbę aniołów biznesu na 350 tys. Inwestują oni rocznie około 30 mld dolarów. Jednak tego rodzaju inwestorów można znaleźć także w całej Europie i w Polsce. Na naszym kontynencie inwestycje aniołów biznesu są szacowane rocznie na poziomie 10-20 mld euro (źródło: http://www.economist.com/node/7905466). W I półroczu 2017 roku i w 2016 roku przeciętna inwestycja anioła biznesu na świecie wynosiła około 2 mln dolarów, czyli dwa razy więcej niż w 2015 roku, co świadczy o wzroście popularności tego rodzaju finansowania (źródło: https://d3k9pt3r5jsyv9.cloudfront.net/docs/reports/VC-Deals-and-Exits-Q2-2017.pdf).

W naszym kraju tradycja aniołów biznesu nie jest tak długa, jak na Zachodzie, ale również w Polsce coraz więcej doświadczonych inwestorów jest gotowych pomagać młodym biznesom. Ze wsparcia takich inwestorów korzysta na przykład 17% naszych rodzimych startupów. Pieniądze aniołów biznesu to trzecie najpopularniejsze źródło zewnętrznego finansowania młodych, innowacyjnych firm po dotacji z Unii Europejskiej (w 2016 roku skorzystało z niej 24% polskich startupów) i funduszach Venture Capital (22%). Dodatkowo 35% już działających startupów planuje pozyskać w ciągu najbliższych 6 miesięcy wsparcie anioła biznesu (źródło: http://startuppoland.org/wp-content/uploads/2016/09/Startup-Poland-Raport-2016-16.pdf). Kim jest tak naprawdę taki inwestor i w jaki sposób skorzystać z jego pomocy?

Anioł biznesu, czyli kto?

Anioł biznesu to najczęściej przedsiębiorca, który posiada już duże doświadczenie w prowadzeniu biznesu, a do tego zdobył duży majątek, który chętnie inwestuje. Taka osoba jest skłonna wesprzeć przedsięwzięcie we wczesnej fazie rozwoju w zamian za udziały. Projekt musi jednak mieć duży potencjał rozwoju, aby zachęcić anioła biznesu do inwestycji. Najczęściej w kontekście aniołów biznesu mówimy o lokalnych inwestorach, którzy pomagają firmom z własnej okolicy, mogąc w ten sposób często utrzymywać osobisty kontakt i doradzać w ten sposób finansowanemu przedsiębiorstwu. Należy bowiem podkreślić, że motywacją do inwestowania dla anioła biznesu jest często nie tylko zysk, ale również chęć podzielenia się własnym doświadczeniem biznesowym, wsparcie młodych biznesmenów, a nawet poczucie odpowiedzialności społecznej.

Badania pokazują, że w Europie przeciętny anioł biznesu to mężczyzna w wieku około 55 lat, przedsiębiorca lub człowiek na „biznesowej emeryturze”, który inwestuje pieniądze na 3-5 lat najczęściej w takie sektory, jak usługi finansowe, usługi dla ludności i przemysł, oczekując najczęściej stopy zwrotu na poziomie 31%, zadowalając się przeważnie inwestycją o charakterze mniejszościowym. Nie więcej niż 24% europejskich aniołów biznesu obejmuje udziały większościowe w finansowanych przez siebie firmach. Warto zwrócić uwagę na dość ostrą selekcję, dokonywaną przez aniołów biznesu w Europie – nawet 98% projektów jest odrzucanych. Nieco łatwiej zdobyć finansowanie w Stanach Zjednoczonych. Tam aniołowie biznesu eliminują średnio 72% projektów. Amerykanie inwestują również najczęściej pieniądze na 5 lat, oczekując zwrotu co najmniej na poziomie 33%. Aniołowie biznesu w USA wspierają przede wszystkim firmy, które dopiero powstają i najczęściej wchodzą do zarządu tych firm (źródło: http://www.kevinhindle.com/publications/C29.2002%20Hin-Lee%20Informal%20Venture%20Capitalists%20in%20Singapore%20Final.pdf). Polscy aniołowie biznesu przeważnie skłonni są zainwestować od 50 tys. do ponad 5 mln zł na okres 3-5 lat, oczekując stopy zwrotu 20-40%. Interesują ich głównie przedsiębiorstwa w fazie startu (źródło: https://www.parp.gov.pl/images/PARP_publications/pdf/19503egf54h6h5nb35.pdf).

Finansowanie ze wsparciem anioła biznesu

Aniołowie biznesu czasami inwestują samodzielnie, ale częściej odbywa się to grupach. Finansowanie odbywa się tak naprawdę w zróżnicowanej formie. Mogą to być na przykład inwestycje bezpośrednie, gdzie anioł biznesu obejmuje udziały we wspieranej przez siebie firmie. Nierzadko inwestowanie odbywa się jednak poprzez utworzenie spółki celowej (ang. Special Purpose Vehicle, SPV), której udziałowcami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. W tym przypadku wszyscy inwestorzy muszą się zgodzić na wspólną strategię inwestycyjną i na wspólny cel inwestowania, co może jednak powodować przedłużanie się negocjacji z finansowaną firmą. Z drugiej strony, po osiągnięciu porozumienia, do tej firmy dołącza tylko jeden podmiot, a nie kilka różnych, co na dalszym etapie współpracy ułatwia przygotowanie umowy inwestycyjnej.

Inne rozwiązanie to inwestowanie jako syndyk. To podmiot, który nie ma osobowości prawnej i zrzesza kilku lub nawet kilkunastu aniołów biznesu. W tym przypadku udziały w finansowanej firmie są obejmowane bezpośrednio przez każdego z inwestorów. Zazwyczaj pomiędzy nimi jest zawierana umowa, która określa cel inwestycji i jej zasady, a także wyznacza inwestora wiodącego (niekiedy dwóch), który w imieniu syndykatu prowadzi rozmowy z przedstawicielami firmy będącej celem inwestycji. Najczęściej taki inwestor wiodący ma największe doświadczenie biznesowe. Niekiedy negocjacje z syndykatem mocno się przedłużają, ponieważ jego członkowie muszą przedyskutować między sobą różne kwestie związane z inwestycją.

Zdarza się także nierzadko, że firmy, przeważnie startupy, prowadzą negocjacje indywidualne z aniołami biznesu. Nie zawsze jest to skomplikowane, ponieważ tego rodzaju inwestorzy to często doświadczone osoby, a dodatkowo pojedyncze transakcje nie są wtedy na ogół bardzo wysokie. Bez względu jednak na to, czy negocjacje są prowadzone z inwestorami indywidualnymi, z reprezentantem syndykatu czy ze spółką SPV, zasady inwestycji powinny być przejrzyste dla każdej ze stron.

Gdzie szukać w Polsce aniołów biznesu?

Wielu polskich aniołów biznesu działa w ramach różnych organizacji, które pośredniczą w kontaktach pomiędzy inwestorami a szukającymi wsparcia pomysłodawcami biznesu. Do najpopularniejszych sieci aniołów biznesu należą na przykład:

  • PolBAN Business Angels Club
  • Lewiatan Business Angels
  • Sieć Aniołów Biznesu Amber
  • Investin
  • Fundusz Kapitałowy Agencji Rozwoju Pomorza S.A.
  • Business Angel Seedfund (BAS)
  • Śląska Sieć Aniołów Biznesu Silban
  • Sieć Inwestorów Prywatnych SATUS
  • Regionalna Sieć Inwestorów i Inwestycji Kapitałowych RESIK
  • Wschodnia Sieć Aniołów Biznesu
  • Secus Wsparcie Biznesu
  • Ponadregionalna Sieć Aniołów Biznesu – Innowacja
  • Gildia Aniołów Biznesu
  • Studencka Sieć Aniołów Biznesu
  • Kobieca Sieć Aniołów Biznesu

Wsparcie anioła biznesu może być doskonałym rozwiązaniem na zewnętrzne finansowanie uruchamianego biznesu. Przy okazji można również często skorzystać z wiedzy doświadczonego inwestora, który z sukcesami prowadzi własny biznes. Takie know-how bywa niejednokrotnie samo w sobie ogromną wartością. Jeśli nie wiesz, czy powinieneś skorzystać ze wsparcia anioła biznesu lub nie wiesz, gdzie go szukać, skontaktuj się z dobrym doradcą finansowym, który wyjaśni Ci wszystkie zagadnienia związane z taką formą zewnętrznego finansowania.

LEAVE A COMMENT

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *